U skladu sa članom 43. Zakona o zaštiti prirode (,,Službeni glasnik RS”, br. 36/09, 88/10, 91/10-ispravka, 14/16, 95/18-dr. zakon i 71/21), Ministarstvo zaštite životne sredine obaveštava javnost o
JAVNOM UVIDU I JAVNOJ RASPRAVI O NACRTU UREDBE O PROGLAŠENjU I STUDIJI ZAŠTITE SPECIJALNOG REZERVATA PRIRODE „UVACˮ
Specijalni rezervat prirode „Uvac”, nalazi se u jugozapadnoj Srbiji, planinskoj oblasti Dinarske vicije u okviru Starovlaško-raške grupe planina ili oblasti koja se sa Pešterskom visoravni često naziva i „krovom Srbije”. Uvac je desna pritoka Lima u okviru Drinskog sliva i svoju dolinu useca po generalno severozapadnom pravcu od Sjeničke kotline ka dolini Lima. U okviru doline Uvca formirane su tri veštačke akumulacije – Radoinjsko, Zlatarsko i Uvačko (Sjeničko) jezero.
U skladu sa Zakonom o zaštiti prirode, Zavod za zaštitu prirode Srbije, dostavio je Ministarstvu zaštite životne sredine, Studiju o zaštiti Specijalni rezervat prirode „Uvac”, kojom se utvrđuju vrednosti područja koje se predlaže za zaštitu i način upravljanja područjem, čime je pokrenut postupak zaštite ovog područja. Na osnovu studije zaštite, Ministarstvo zaštite životne sredine izradilo je Nacrt Uredbe o proglašenju.
Nacrtom Uredbe ovo područje stavlja se pod zaštitu i proglašava zaštićenim područjem pod imenom Specijalni rezervat prirode „Uvac”, kao prirodno dobro međunarodnog, nacionalnog, odnosno izuzetnog značaja i svrstava se u Ι kategoriju zaštite.
Prirodne i predeone vrednosti zaštićenog područja rezultat su kompleksnog uticaja fizičko-geografskih činilaca, klimatskih prilika, ali i tektonskih i geomorfoloških osobenosti. Navedeni činioci, uz prisustvo jedne od najređih vrsta lešinara kod nas beloglavog supa (Gyps fulvus) ovom su području dali posebnost koja ga izdvaja od susednih krajeva Srbije.
Vode Uvca predstavljaju temeljnu vrednost i okosnicu zaštićenog područja. Svojom ogromnom erozivnom snagom izgradile su izuzetnu kanjonsku dolinu u moćnim karbonatnim stenama. Iz tog razloga tok Uvca je pregrađen branama koje su formirale tri akumulaciona jezera Uvačko (Sjeničko), Zlatarsko i Radoinjsko.
Područje Uvca se može svrstati u srednjeevropski floristički region, odnosno ilirski floristički podregion, na kome je našlo stanište 655 biljnih taksona, što čini oko 17 % celokupne flore Srbije. Broj vrsta koje imaju nacionalni i međunarodni značaj iznosi 213, kategoriji strogo zaštićenih pripada 4, a zaštićenih 70 vrsta. Na „Preliminarnoj Crvenoj listi flore Srbije”, koja obuhvata retke, ugrožene i ranjive taksone biljaka za teritoriju Republike Srbije, a koja je polazni osnov za predlaganje zaštite vrsta, nalazi se 23 taksona.
Na zaštićenom području se nalazi utvrđeno nepokretno kulturno dobro Most na Uvcu u zaseoku Žvale (Ursule), veliki broj arheoloških lokaliteta (10) od kojih su najznačajniji Jerinin grad (Družiniće) i manastir u Trudovu (Trudovo), kao i dobara pod prethodnom zaštitom (5).
Specijalni rezervat prirode „Uvac” se nalazi na teritoriji opštine Nova Varoš, obuhvata katastarke opštine Radoinja, Negbina, Vraneša, Burađa, Amzići, Ojkovica, Trudovo, Tikva, Vilovi, Debelja, Gornje Trudovo, Štitkovo, Božetići, Komarani, Akmačići, Radijevići, Bukovik i Miševići i teritoriji opštine Sjenica, obuhvata katastarske opštine Ursule, Gornje Lopiže, Donje Lopiže, Donje Goračiće Družniće, Krstac, Čedovo i Kladnica.
Ukupna površina zaštićenog područja iznosi 11.845 ha, sa izdvojenim režimima zaštite I, II i III stepena, u skladu sa prirodnim i stvorenim vrednostima, antropogenim uticajima, potrebnim merama za sprovođenje zaštite i očuvanja, kao i mogućnostima korišćenja i razvoja.
Prema podacima Republičkog geodetskog zavoda 5.563 ha (46,96%) površine zaštićenog područja nalazi se u državnom, 4.598 ha (38,82%) u privatnom, 1.678 ha (14,17%) u javnom i 6 ha (0,05%) u mešovitom vlasništvu.
1. JAVNI UVID O NACRTU UREDBE O PROGLAŠENjU I STUDIJI ZAŠTITE SPECIJALNOG REZERVATA PRIRODE „UVACˮ, ODRŽAĆE SE U TRAJANjU OD 20 DANA, OD 24. JANUARA 2024. GODINE DO 12. FEBRUARA 2024. GODINE
Nacrt uredbe o proglašenju Specijalniog rezervat prirode „Uvac” i Studija zaštite sa kartografskom dokumentacijom (u daljem tekstu: dokumenti o zaštiti), koje je na osnovu ovlašćenja shodno čl. 102. i 103. Zakona o zaštiti prirode izradio Zavod za zaštitu prirode Srbije, Beograd, biće izloženi na javni uvid svakog radnog dana od 1000 do 1300 časova u prostorijama Ministarstva zaštite životne sredine, Beograd, Omladinskih brigada 1, soba 668 i Zavoda za zaštitu prirode Srbije, Novi Beograd, Japanska 35, kao i na sajtu Ministarstva zaštite životne sredine i Zavoda za zaštitu prirode Srbije.
Fizička i pravna lica mogu u toku trajanja javnog uvida, zaključno sa 12. februarom 2024. godine, dostaviti u pisanoj formi primedbe na dokumenta o zaštiti Ministarstvu zaštite životne sredine:
- poštom ili na pisarnicu, sa naznakom SRP „UVAC” – Javni uvid o zaštiti,
elektronskim putem na e-mail adresu aleksandra.doslic@eko.gov.rs
2. JAVNA RASPRAVA O DOKUMENTIMA O ZAŠTITI održaće se:
- 1. februara 2024. godine, sa početkom u 12.00 časova u prostorijama opštine Nova Varoš, skupštinska sala, Ulica Karađorpeva 32.
- 2. februara 2024. godine, sa početkom u 11.00 časova u prostorijama opštine Sjenica, skupštinska sala, Ulica Zmaja od Bosne 1.
Javnu raspravu vodi Ministarstvo zaštite životne sredine.
U javnoj raspravi učestvuju fizička lica i predstavnici pravnih lica koji su podneli primedbe u pisanom obliku u toku trajanja javnog uvida, koji usmeno mogu obrazložiti podnete primedbe. O svakoj podnetoj primedbi obrađivač dokumenata o zaštiti javno iznosi svoj stav.
3. IZVEŠTAJ O IZVRŠENOM JAVNOM UVIDU I JAVNOJ RASPRAVI biće objavljen na internet stranici Ministarstva zaštite životne sredine i Zavoda za zaštitu prirode Srbije
Nacrt Uredbe sa opisom granica i kartom možete pogledati ovde.
Studiju zaštite možete pogledati ovde.