OBAVEŠTENjE O POSTUPKU POKRETANjA ZAŠTITE PREDELA IZUZETNIH ODLIKA „FORLAND LEVE OBALE DUNAVA KOD BEOGRADA”
Na osnovu člana 42. stav 8. Zakona o zaštiti prirode („Službeni glasnik RS”, br. 36/09, 88/10, 91/10-ispravka, 14/16, 95/18-dr. zakon i 71/21) Ministarstvo zaštite životne sredine obaveštava javnost o postupku pokretanja zaštite prirodnog područja I (prve) kategorije, kao Predeo izuzetnih odlika „Forland leve obale Dunava kod Beograda”.
PIO „Forland leve obale Dunava kod Beograda” nalazi se na teritoriji grada Beograda, na području gradskih opština Zemun i Palilula, i obuhvata dve prostrane plavne zone na levoj obali Dunava – Crvenka (Beljarica) i Kožara, ispresecane rukavcima (Dunavcima) i brojnim barama i mrtvajama.
Forland leve obale Dunava kod Beograda je, pored Gornjeg Podunavlja i Koviljsko-Petrovaradinskog rita, jedna od najvećih plavnih zona u celoj Srbiji, od velikog značaja za ekološki integritet ekosistema Dunava. U pojasu između nasipa i reke (forland) održava se prirodni vodni režim „zelenog koridora” koji uključuje ritove, ade, plavne šume, kubike, rukavce i druga vlažna staništa. Prostor današnjeg Forlanda predstavljao je u skorijoj prošlosti deo velikog plavnog područja između Tamiša i Dunava, poznatijeg kao Pančevački rit, koji je usled nagle urbanizacije i melioracije tokom prošlog veka većim delom isušen. Ovaj prostor je izuzetno važan sa aspekta očuvanja biološke raznovrsnosti budući da od pojave periodičnog plavljenja zavise vodena i vlažna staništa koja pružaju utočište mnogim retkim i ugroženim biljnim i životinjskim vrstama. Cilj predloga zaštite područja Forlanda je očuvanje identifikovanih temeljnih prirodnih vrednosti, odnosno izvornih, reprezentativnih i estetskih odlika predela, kao i stvaranje uslova za održivo i kontrolisano korišćenje prostora.
Ukupna površina PIO „Forland leve obale Dunava kod Beograda” iznosi 1858,0541 ha. Svojim većim delom (1854,9324 ha) pripada teritoriji gradske opštine Palilula (KO Kovilovo i KO Borča), a manjim (3,1217 ha) teritoriji gradske opštine Zemun (KO Batajnica). Prema strukturi površina katastarskih opština po vlasništvu, površine u obuhvatu zaštićenog područja nalaze se u državnoj svojini (99,90%) i u svojini Grada Beograda (0,10%). Na području PIO „Forland leve obale Dunava kod Beograda” ustanovljavaju se režimi zaštite I (prvog), II (drugog) i III (trećeg) stepena.
U skladu sa postupkom vrednovanja, utvrđenim Pravilnikom o kriterijumima vrednovanja i postupku kategorizacije zaštićenih područja („Službeni glasnik RS”, broj 97/15), PIO „Forland leve obale Dunava kod Beograda” ispunjava uslov za proglašenje zaštićenog područja I kategorije – zaštićeno područje međunarodnog, nacionalnog, odnosno izuzetnog značaja.
Područje forlanda Beograda pripada ekološki značajnom području Republike Srbije, koje je prema Uredbi o ekološkoj mreži („Službeni glasnik RS”, broj 102/10) izdvojeno pod rednim br. 22 – „Ušće Save u Dunav” i identifikovano kao međunarodno i nacionalno značajno područje za ptice (RS017IBA).
Zavod za zaštitu prirode Srbije predlaže da upravljanje Predelom izuzetnih odlika „Forland leve obale Dunava kod Beograda” bude povereno Javnom preduzeću „Srbijašume” iz Beograda.
Zavod za zaštitu prirode Srbije dostavio je 1. februara 2022. godine Studiju zaštite Predela izuzetnih odlika „Forland leve obale Dunava kod Beograda” Ministarstvu zaštite životne sredine, kao nadležnom organu.
Danom postavljanja obaveštenja i izvoda iz Studije zaštite na internet stranici Ministarstva ispunjeni su uslovi za pokretanje postupka zaštite ovog prirodnog područja, shodno članu 42. stav 9. Zakona o zaštiti prirode prirode.